Bese ERZİNCAN
Kadının tarihsel, özgürlükçü, toplumsal hafızası günümüzde giderek belirginleşmektedir. Üstü örtülmekle kalmayıp, çarpıtılan kadın tarihinin ve ataerkil sisteme eklemlenen emeklerimizin de artık bir bir farkındayız. Yaşadıklarımızla birlikte, ezilmenin katmerli biçimleri görülüp tanındıkça öfkelerimiz daha bir büyüyor ve bundan kurtulmanın değişik yol, yöntemlerini arıyoruz. İşin en tuhaf olanı ise ne denli kendi dışımızdakileri mahkum edip, suçlasak da her geçen gün işin esasının dönüp dolaşıp bizlerde düğümlendiği gerçeği ile bir kez daha karşılaşıyoruz. Kendi kadın kişiliklerimizdeki verili sistemin versiyonları ile mücadele etmeden kişilikte alternatif yaratmadan kalıcı sonuçlar yaratılamayacağı kesin ortada.
Kadının özgürlük mücadelesinde ilerlemek labiretimsi bir yolculuğa benziyor. Asla kaybediş olmamalı. Hep yeniden deneme, bıkmadan doğru yolu arayışla çıkışları aramalı. Yani idealist tarzda hiç yanlış yapmayan, yanlış yaptığında bir daha asla yeniden denemeyen bir tarz erkeğin öğrettiği düşünüş tarzı oluyor. Halbuki kadın yaşayarak öğreniyor. Kadın militanlığının zorlukları denilen olay da bu olmalı. Yani kimse olmadan da kendine duyduğun inançla, güvenle yeniden yeniden başlangıçlar yapmak.
Kadın özgürlük mücadelesinin sadece bildik söylemlerle olmayacağını zaten yaşayarak öğreniyoruz. Yüzyıllarca öğrenilmiş düşünce ve duygu, davranış kalıplarımızı inceden, derinden sorgulamadan kaybedilmiş kadın tarihini bilmeden yeni yaşam ve özgür ilişkileri yaratamayacağımız şüphe götürmez bir gerçeklik olmaktadır.
Kadın köleliği adeta bir sömürü yumağı durumundadır. Bundan dolayı da cins mücadelemiz çok yönlü, iç içe bir mücadele gerektiriyor. Yaratıcılık, inisiyatif, amaçlarda inat ile ancak sonuçlar alınabilir.
Kadın özgürlük hareketimiz içinde yaşamları ve duruşları ile bu anlamda örnek olan sayısız kadın militanlar yetişmiştir. Onlar yaşamları ve şahadetleri ile unutulmazdır.
Gurbetelli Ersöz işte bunlar arasındadır. Yaşamı sorgulayan, doğru ile yalnışı kadın yüreği ve aklı ile ayrıştırarak, ülke sevgisi ile yoğurarak, yılmadan yürüyüşün adıdır. Kayalara sabırla vura vura yontmanın, kendini her gün yenileyerek, sınırlara takılmadan, geriliklere aldırmadan, inançla özgürlüğe adamanın duruşudur. Gerçekten de onun yaşamı bir bütün incelendiğinde zorlanmalarla birlikte soluksuz bir mücadelecilik, yaşam karşısında yüksek bir iddia ve derin bir insan sevgisi görülür. Hep yeni başlangıçlarla ilerleyiş ve azim vardır. Ben de bunu görüp şahit olanlardanım.
1990 Yılında Gurbet arkadaşla birlikte Atina’dan Şam’a gelecek günlerin bizlere neler getireceğini bilmeden ama umut, inanç yüklü yüreklerimizle anlardaki tarihsel özgürlük seçimlerimizi yaptığımızdan büyük bir moralle, uçakla geliyorduk. Heyecanlı ve de hem de anlatılması epey zor duygular içindeydik. Mücadeleye ilk katılımın coşkusu içtenliğini yaşıyorduk. Yanımdaki kadının ilk görüşte olgunluğu, sakin duruşu dikkatimi çekmişti. Yumuşak, en kavgacı insanı hemencecik yatıştırabilecek ses tonu ile karşısındakini çekebilecek bir duruşu vardı. İnsan doğallığında onunla paylaşma hissi duymakla birlikte, içten bir sevgiyle yakınlık duyardı. Yoğun yaşadığımız heyecanı birbirinize bakıp gülümseyerek paylaştık. Fazla tanımasak da birbirimize kaynaşmıştık. Birçok konuda birikimli oluşunun yansıması, yaşam tecrübesinin yoğunluğu tavırlarından, hal hareketlerinden belli oluyordu.
Önderliği göreceğimiz söylendiğinde çok heyecanlandık. Hızlı adımlarla arabadan inip koşarcasına yürüdük. Apartmanın kapısına ulaştığımızda sabırsızlık içinde de kalbimiz çarpıyordu. Önderlikle ilk karşılaşmamızda ilkin Önderliğe sarılma şansı Gurbete ait oldu. Mutluluğu yüzünden ve gözlerini kıpıştırmasından belli oluyordu. Adeta yeniden doğmuş gibi idi. Rahat ve doğal tavırlar etrafına güven veriyordu. Önderlikle ilk sohbetimizde anladım ki örgütü tanıyor. Daha önce çalışmış. Önderlik, geldiği alana ilişkin birçok soru sordu. Kısa anlarda düşünse de seri biçimde cevaplar verdi. Sanki yıllardır önderliği tanıyordu. Fazla bir heyecan belirtisi göstermiyordu. Akademiye gidene kadar ve daha sonraki süreçlerde onu daha iyi tanıdım. Yaşama karşı sorumlu idi. Entelektüel bilgisi dikkat çekici idi. Bu özellikleri ile kısa sürede yönetim görevlerine geldi.
Gurbet arkadaşı sonraları bir kez daha göremesem de onu hep takip ettim. Önderliği ilk görüşümüz birlikte olduğundan hep farklı bir yeri oldu benim için. Gizli kalmış içten bir sözleşme idi bizimkisi. Yaşam her birimizi farklı alanlarda kimisi benzer, kimisi değişik sorunlarla karşı karşı ya getirdi. Özgürleşmek isteyen kadınlar olarak çok çeşitli zorlanmaları yaşadık. Önderlikten öğrendiklerimizle başlangıçlardan asla korkmadık. Sevmenin ve sevilmenin de burada yattığını gördük. Aşk ve sevda yeniden başlangıçlarda, yaşam karşısında pes etmeme de yatar. Gurbet bunu başardı. Ve çok sevdi, sevildi.