Bi agirê Newrozê re bangek ji berxwedanê, hêvî û jiyanê
Nergîz di kêlekên şax û bilind ên welatê min de nû bi nû vedixwînin. Bişkokgirtin di nav zivistanê de wek îsyan digerin. Her kêran ji nû ve dijîn, jîyanê dibarê ser mezinxwe, û winda kiriye xew li çavan xwe. Basya bi xweşîyê li gorava Avaşîn re tê. Dengê wî tije dike nav derekan û bi bêbextî her tê digerîn.
Rabîn hevalno, bi germiya Newrozê re bistînin! Bi dilanê xwe bigirin, stranê me nebin nîv. Divê dijminê me tirs bibe, hevalê me ji bi rukenbin. Dûrxwazên xewnê ji ser xwe berdin. Bikin temaşe, gundikên me her tim bi heman xurtî ne, û em her tim di heman temenê de manin. Ji bo kî vê giriyê dikirin? Em dizanin: em na mirin.
Ey dayika me, ku stranên sibehê diguherîne bî lorîn: Temam! Ew hatin, ew ji we derdikevin. Ji Pazarcîkê heta Tatwanê, ji Mêrdînê heta Hewlêrê… ew ku xwe diguherînin û bi hez û hêvî têne. Ji bo ku dîsa zarok binî dinyayê, ew hatine. Avê xwe ji çav berdin, bikev serê dilanê. Îro rojê zayînê me ye. Destê xwe da, dayikê min, li me bînin em bi wê hûnerê welatê xwe têne. Em hatine ji hemû aliyanên Kurdistanê, bi azmê ku we hêzê me ye.
Têk çûkekê ROJÊ me ronak kir, ji dûrên dûr hat. Bi şênasîya ku ne kes nikare wê bigire, em girêdayîn. Heke em herçiqas parçî jî bibin, heta kuçeya dawiyê, peyama me ê bê wî nebe. Em bi şadîyê me di rêya herdemî de me. Em wek Basya bi xeylî ne. Ew jiyanê me dide, mirin ne ji me re ye.
Bikin dest bi dest, mezin bibe dilana me. Agirê Newrozê bibore bi şiddetê li ser Basya. Em ku hezkirin û xweşîya xwe hatin qirandin. Em bûn yên ku ev evînên me hatin şûndekirin bo sibê. Em ê mirinê bitirsin? Bîna ciwanîya me tije dike ax û gel. Ew ku li çepê çalak in, ji ev ciwanîyê têne tirsandin.
Rabîn hevalno! Em bi teşna jiyanê ne. Neqizê me li dijî tarî ye, şewqê me bi rêya ronahiyê ye. Dengê xwe bilind bikin: Roja nû tê! Qedêmên xwe bi qewet bibexşin erdê, em ji dînya xwezê hildidin. “Bêrîvanê” bibêje yê sergovendê, em her paşê te tên. Em bibihîzin zoman, koçeran. Em bibihîzin Kurdistanê.
Em dizanin em na mirin. Em xelfê xwe hene di pêşde de. Em di temenê xwe de manin… û em her tim wê di heman temenê de bimînin.
Dilana Durin Hevalno
Tu dizanî? Hinek caran tentekek li binê çiyayekê, hemû dîroka gelê xwe digire li ser piştê xwe. Her hûrik, her gotin, her pêlikê zarokan li nav wê tente, dengê berxwedana hezar salan e. Em in wê dengê mezin. Em zarokên ku zimanê çiyan fêm kirine. Em mirasê wan in ku serê xwe da ser keviran, lê qet serê xwe nexaşîne.
Me mezin bû bi stranên ku ji şevên gerîlayê derketin. Li ser me ne tenê bîhna barutê, lê jî hêvî, bêrxwedan, evîn… hemî bi hev re têne. Her hevalek ku navê xwe da li agirê Newrozê, şairê herî mezin a vê serdemê ye. Ew ne nivîsandin helbest, ew helbest wek jiyan xwe xwendin. û niha em in ku dilana wan bidomînin, hemî misrên ku maye nîv, em tê temam dikin.
Her zîlgît ji bo me sondayîne, her govendek bîranîne. Her birçî axê, navê hevalekê di bîranînên bâyê de dibêje. Em ezmûn kirin ku nêzîk bibin. Çimkî em tenê nizanim, lê jî his kirin, anîn, mezin kirin. Evînên me jî em tevlî ax, av û çiya kirin. Ji ber vê yekê em ne mirin. Ji ber vê yekê em her tim di heman temenê de mayin.
Îro carekê din em dipirsin: Kî got evîn qediya? Kî got berxwedan qediya? Em dengê pêwîstên wan ku ê gelê nû ava bikin di rêyên çiyan de dibihîzin. Ew tên, bi azadî li piştê xwe, bi helbestan li cêpên xwe. Bi qetiyeta ciwanan, bi têkoşîna jinan, bi xewnên zarokan tên.
Niha carekê din neaxivin peyvên me li ziman xwe dizîn. Dengê xwe bibexşin bilindtir, bilindtir jî. Newroz ne tenê ciwanekê bayramê ye; lê ew şer e, zayîn e, şêwazekê jiyanê ye. Ev agir ne tenê şaxê kevokê dide xwarê, lê jî tirsên di hundirê me de tê şewitandin. Her car em digirin, da ku ji qetmeyên xwe ve jidayik bibin. û her car em ji nû ve hev digerin.
Wê, hevalno, neberdin destên hev. Her gavêk din bigrin rêya azadîyê û ji bîr neke: em na mirin. Çimkî emin wan ku ji îro ve dîrokê nû dînivsînin û ev çîrok, tenê dest pê kiriye…
(Şehîdên me yên bêbîranîn, rêhevalên MAHÎR, WELAT, ZANA û QANDÎL, wê her tim di dilê me de bijîn. Mîna 22’ê Adara 2001’an.)
Rêheval Yên Têkoşînê