Nûjiyan Erhan
Di dîrokê de desthilatdaran ji bo kesên ku li hember wan serî hildidin û serdestiya wan napejirin hertim bi komplo û rêbazên herî zalîmane bersiv dane û xwestine wiha çavên mirovahiyê bitirsînin. Ji bo serdestiya xwe mayînde bikin û bêpirs werin pejirandin, hin kes wek qurbanî hilbijartin e. Di şexsê wê/wî qurbanî de payama ‘Ez qadirê her tiştî me’ didin. Ev rastî di şexsê Prometeûs, Mansûrê Helac, Brûno, Olîmpiya De Guest, Roza Lûxsembûrg û gelek lêgervanên heqîqetê de dubare bûye. Heq û huqûq bi destên serdestan tê nivîsin, ji ber vê jî li gorî berjewendiyên wan û îqtîdara wan hatine amadekirin. Hamûrabî tenê ji bo îqtîdara xwe mayînde û saxlam bike qanûnên nivîskî derxistiye û ji wê rojê şûnve exlaqê cîhan terikand. Li cihekê ku exlaq xurt be li wir pêdiviya qanûn û huqûqên nivîskî namîne, heke hat nivîsandin jî wê demê cihê exlaqê nemaye.
Di cîhaneke wiha de mirov dikara behsa kîjan dad û mafê bike. Kî/kê dikare derheqê maf û dadê de biaxive. Maf li ku derê were gerandin? Cihê lêgera mafê li kuderê û kî/kê ye? Kesên ku bersiva van pirsna digerin xwe di nav têkoşîneke pir xurt û pençika pergaleke pir zalîmane de dibînin. Kesên ku bikaribin li hember vê pergalê ku 5000 hezar salî ye li ser piyan bisekinin lêgera mafê mirovatiyê bikin, parastina bindestan bikin û çareseriya xwe bixwe pêşbixin divê şexsiyetên dîrokî bin û xwedî vînekî bi pola bin. Ji bo ku di şexsê wan kesan de dîrokek wê xwe bîne ziman, mirovatî îfadeya xwe bibîne, bindestî û serdestî nemîne, jin vegere cewhera xwe, darên azadiyê pelên xwe bêtirs belav bikin. Divê kesên wisa derbikevin ku girî û gazind cihanê terk bikin. Xwedayê şer Ares heya dawî biçe diyarê binerd, di Tartarosan de mahkûmê binkeftinê bibe. Divê kesên wisa derbikevin ku gulên nûbişkovî di baxçê azadiyê de bi xendeyeke nazenîn berê xwe bidin rojê. Roj bi kêfxweşiya şînahiyêö germahiya xwe bireşîne ser zozanan. Zozan jî bi dengê kenê zarokên ku li jêr germahiya rojê pêxas dileyîzin û şa dibin, xwe bi neqşa biharê ve bixemlî ne, derguşiya mêvanên biharê bike.
Ewrên reş yên zihniyeta zilamsalar wek pençeşêrekê hemû cîhan pêçabû, baranên asît li ser axên pîroz dibarand, lehiyên xwînê diherikand. Tufanên çavtarî bablîsokên çolê danî li ser welatên Xwedawendan. Erd benda yekê bû ku mirınê bide ber çavên xwe û şûr bikişîne li hember xwedayên Olîmpûsê. Maşotên (tırtıl) di hundirê kozayên xwe de benda yekê bûn ku şevên tarî vegerîne ronahiyê û ew jî bibin pepûleyeke rengîn. Xwedawendên ku bi destên Xwedayên wehşî di bazarên hêsiran de dihatin firotin, li benda wê bûn ku vegerin ser çiyayên Zarosan cihê ku bajêrê wan bû.
Lê belê herkes dizane ku Zeûs xwedayê brûskê zalim e. Kesên ku li hember wî derbikevin bi cezayên mezin re rûbirû dimînin. Zalimtiya wî li ser zimanan, kiryarên wî yên hovane li ber çavan bû. Ji bo îqtîdara xwe dikaribû babê xwe jî bikuje, birayê xwe Hades mehkûmê binerd bike. Ma çawa zarokê însanê fanî bê ceza bihêle? Her kes li çarenûsa Prometeûs hesiyabû.
Ev rastî di çarenûsa Gelê Kurd û Rêber APO de cardin xwe dubare kir. Dîroka berxwedanê di Hîlala Zêrîn de vejiya. Zarokê çavzeytûnî yê dayîka pîr a Mezopotamyayê di kesayeta xwe de dîrok û gel ji xewa hezar salan şiyar kir. Ew rewşa heyî nepejirand û bû şopdarê Prometeûs. Xweda û qanûnên wan di dadgeha wîjdanê de darizand. Tabûyên ku di mêjiyê mirovahiyê de wek pîramîtan zexm bibûn bi gurzêberxwedanê veşikand. Rastiyên ku xizmetê desthilatiyê dikirin ji vê rewşê derxist û wergerande ser heqîqetê. Heqîqet bû cewhera wî, baweriya bêsînor jî bû rêhevala/ê wî û têkoşîn bû rêya wî.
Ji bo vê jî ew mehkûmê tenêbûneke bêsînor kirin. Di nav behrekê de bênefes hate hiştin. Di nav şînahiya bêsînor de hesreta şînahiyê ma. Pelekî şîn jî jê re zêde dîtin. Dara ber penceraya wî jêkirin ji bo hêviyên wî xilas bikin, nedizanîn ku dara hêviyê di hundirê wî de ye, ew dara hêviya bi milyonan e. Kevokên ku her roj li ser serê wê diwîçiyan kuştin ji bo ku bi hesreta xweşikiya xwezayê bimîne, lê belê nedizanîn xweşikiya herî mezin a ku xweza ji mirovahiyê re bexşandiye ew bixwe ye.
Tekîliya wî bi cîhanê re qut kirin. Ji ber ku wî perdeya destnedayîniya (dokunulmazlık) pîroz a xwedayên erdê vekiribû û nîşan dabû ku ew nemukemel in. Dema perde hate vekirin çavên ku hezar salan girtîbûn, zimanên ku lal bûn û guhên ku ker bûn vebûn. Wî, îstîqrara ku di nav çîna jêrîn bi keda hezar salan bi tirs û xofeke mezin hatibû avakirin xira kir. Cihêtiya kesên bijarte ji destên wan stend. Wî, bi jina ku tenê wek makîneya zarokanînê dihate hesibandin re şoreşa cîhanî pêşxist. Di cîhana ku zilam kirde, jin biraser bû wateya kirde û biraser jinûve pênase kir. Welatên ku bi reşahiyê hatibûn pêçandin bi keskesorên li pey barana ku hûr hûr dibare, xemiland.
Lê belê ew zarok gunehbar bû, diviyabû bihata sizakirin û bibûya qurban, bibûya îbret û mînak. Wî, maskeya xwedayan, rûpûşa qralan vekiribû. Wî, Zeûsên hemdem aciz kiribû. Textê li bin wan hejandibû. Ji bo vê jî bi komployeke navnetewî hate girtin. Panteona xwedayên Olîmpûs li hev civiyan, pênûsa doza wî şikandin. Asoyên sor agahiyek neda di derbarê Lawikê Azadiyê. Dayîk bê xew, bê agahî li benda hêviyên xwe yên hezar salan in. Cîhan bêdeng, erd bêdeng, ezman bêdeng… Tenê dengê teyareya ku azadî xistibû qefesê bilind dibû, tenê rengê xiyanetê xuya dikir…
15’ê Sibatê wek rojeke reş derbasî rûpelên dîrokê bû. Lê belê Serdest û mêtinger nedizanîn ku ew êdî tenê ne kesek e. Ew felsefeyek e, bîrdoziyek e, terzê jiyanekê ye. Ew dîrok e, ew jiyana azad e, ew gelek e. Gelekî ku bi tena serê xwe li hember hemû cîhanê disekine.
Îro di kolanan de, di hemû qadên jiyanê de li pêşberî hemû zext û zilmên wan, li hemberî hemû êrîşên paşverû bi yek dengî tenê ev durûşme tê qêrîn: “Bi Can Bi Xwîn Em bi Te re ne Ey SEROK.”